Akromegali Nedir?

Akromegali Nedir?

Vücudun sağlıklı, düzenli çalışmasını hormonlar sağlamaktadır. Hormon adı verilen kimyasal bileşikler salgı bezi denilen özel dokularda üretilerek kana verilir.

Salgılandığı yerden görev yapacağı yere kan dolaşımı ile taşınan hormonlardan biri de büyüme hormonudur.

Büyüme hormonu normal olarak herkeste üretilmesi gereken ve büyümeyi sağlayan bir hormondur.

Beyinde bulunan hipofiz bezinin ön lobundan salgılanan büyüme hormonu (STH) normalden çok daha fazla üretilirse akromegali denilen orantısız büyümeye sebep olan bir hastalık oraya çıkar.

Akromegali Hastalığın Belirtileri

Büyüme dönemini tamamlayan kişilerde ortaya çıktığında sadece ellerin, ayakların genişlemesi, çenenin ve burnun büyümesi, ses kalınlaşması görülür.

Hormon sebebiyle büyümenin arttığı ve şişliklerin ortaya çıktığı yetişkin kişilerde bir süre sonra yüzükleri ve ayakkabıları dar gelmeye başlayacak, yüz kaba bir görünüm alacaktır.

Bu arada dilde de büyüme görülecek, cilt kalınlaşacak, şiddetli terlemelerden şikâyet edilebilecek, hipofiz bezi gözlerin arkasında bir yerde konumlandığı için görme problemleri de ortaya çıkabilecektir.

Akromegalinin Tedavisi Var Mıdır?

Hastalık şüphesi olması durumunda öncelikle büyüme hormonu miktarı ölçülecektir. Ağızdan verilmek üzere şeker yüklemesi yapılmakta, her yarım saatte bir hormon seviyesi ölçülmekte, tanı buna göre koyulmaktadır.

Elbette tanı koymak için sadece hormon ölçümü yapılmamakta hipofiz bezi MR ile görüntülenmektedir.

Tedavinin planlanabilmesi için sebebin iyi saptanması gerekir. Fazla hormon üretiminin sebebi çoğunlukla huyu iyi olan tümörlerdir.

İlaç tedavisi denenebilse de duruma göre ya cerrahi girişim ya da ışın tedavisi tercih edilecektir. Tedavi edilmez ise iç organlar aşırı büyüyecek, önemli sağlık sorunlarına yol açacaktır.

Akromegali hastaları 20- 30 yıl arası hatta daha fazla yaşayabilmektedir.

Hipofizin işlevi tamamen bozulursa aşırı kilo kaybı, şeker hastalığı, özellikle 40 yaş üstünde kalp ve damar sistemindeki sorunlar nedeniyle yaşam süresi kısalmaktadır.

Akromegali Nedir?

Beyinin en altında bulunan hipofiz bezinin ön lobundan fazla miktarda büyüme hormonu salgılanması sonucu oluşan bir hastalıktır.

Çocuklukta erken çağlarda daha büyüme tamamlanmadan ve kemiklerin gelişimi tam tamamlanmadan oluşursa buna gigantizm denir.

Gigantizm Türkçe karşılığı devliktir.

Büyüme çağının bitimiyle hastalık oluşursa kişide kemiklerdeki büyüme plakları kapanacağından el ve ayalarda büyüme, yüzde büyüme ve seste kalınlaşma şeklinde görülür.

Akromegali Belirtileri Nelerdir?

Gece uyku sırasında kişide horlama ve aşırı terleme gözlemlenir. Ayrıca kişi kendini hissedilebilir derecede halsiz hisseder.

Her hastalıkta olduğu gibi bu hastalıkta da erken teşhis ve tedavi önemlidir. Eğer erken teşhis edilmezse ilerleyen dönemde iç organlarda da normal olmayan bir büyüme görülür.

Bu hastalık IGF-1 yüksekliğine sebep olduğundan pankreasın işleyişini bozar ve bu durum hastanın şeker hastalığına yakalanmasını kolaylaştırır.

Ayrıca erken dönemde bu hastalığa yakalanan kişilerde kabızlık da görülebilir. Saçlarda kalınlaşma ve kafatasının arkasında şişkinlik de meydana gelmektedir.

Akromegali Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Bu hastalık tedavi edilmezse kişide şeker hastalığı, kalp yetmezliği ve yüksek tansiyon gibi hastalıklar görülür.

Bu hastalığın büyük çoğunluğu hipofiz bezinde oluşan tümörden kaynaklanır. Tümör sinirlere baskı uyguladığı için kişide görmede darlık oluşur.

Ayrıca tümörün beynin bazı kısımlarına baskısı sonucu kişide baş ağrısı gözlemlenir. Erkek ve kadınlarda görülme oranı eşittir.

Büyüme hormonunun yükselmesiyle başlayan süreçte vücut değişiklikleri üç yıl sonra ortaya çıkar.

Erken teşhiste önemli olan ilk belirtileri bilmektir. Bu ilk belirtileri yüzüklerin dar gelmesi ve ayakkabı numarasının büyümesiyle anlaşılabilir.

Bu hastalığın ölüm riskini iki ile dört kat arasında arttırdığı gözlenmiştir.

Akromegali Hastalığının Tedavi Yöntemleri

Cerrahi müdahale ve ilaçla olmak üzere iki çeşit tedavisi vardır. Cerrahi müdahale de iki çeşittir.

İlk cerrahi müdahalede alın kemiğinden hipofiz bezine ulaşılır ve tümör alınır.

İkinci cerrahi müdahalede ise ağız tavanından hipofiz bezine ulaşılır ve tümör çıkarılır. İkinci cerrahi yöntem günümüzde uygulanmaktadır.